Osolaččat sávvet čielga áššehaskommunikašuvnna olgoriikkain addojuvvon dikšuma buhtaduskritearain

12.12.2024

Áššeráiddusteamet muitalit, mot Rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa kontáktačuokkis čoaggá dieđu olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleddjiid áššehasain ja mot bohtosat váikkuhit bálvalusaideamet ovdánahttimii. Dán oasis gieđahallat osolašjearahallama bohtosiid.


Olgoriikkaide dikšuma várás ohcalemiin dárkkuhuvvo dat, ahte olgoriikkaide mátkkoštuvvo vásedin oažžut buohccedikšuma. Fáhkka buohccámat dehe dáhpedorpmit ovdamearkka dihte luopmomátkki áigge eai leat dikšuma várás ohcaleapmi. Olgoriikkaide sáhttá ohcaluvvot iešoaivválaččat almmá ovdalobi haga dehe bivdit dikšuma ohcaleami várás ovdalobi Kelas.

Áššehasipmárdusbarggu oassin gártiimet Rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa kontáktačuoggá osolaččaid oainnuid olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleaddji áššehasain ja sin dárbbuin sihke dárbbašlaš kommunikašuvdnakanálain. Sáddiimet jearahallama 2024 guovvamánu buot buresbirgenguovlluide sihke SOSTE Buohcce- ja álbmotdearvvašvuohtaorganisašuvnnaid fierpmádahkii. Jearahallamii vástide 46 suomagielalaš ja vihtta ruoŧagielalaš osolačča, geain eatnasat barge buresbirgenguovllus dearvvašvuohtafuolahusas. Gártiimet jearahallama bakte earret eará makkár oktavuohtaváldimat osolaččat ožžot olgoriikkaide ohcaleamis, makkárat leat olgoriikkaide ohcaleddjiid áššehasaid dárbbut ja dikšuma várás ohcaleami ákkat sihke makkár kommunikašuvnnain sáhtáleimmet joksat sin buoremusat.

Osolaččat muitale vástádusaineaset, ahte áššehasat ohcalit olgoriikkaide dikšuma várás váldoáššis Suoma guhkes vuordingurgadasaid dihte dehe daningo háliiduvvon dikšun ii lean oažžunsajis Suomas. Duogábealde sáhttá leat maid duhtameahttunvuohta Suoma dikšungeavadiidda dehe muosáhus das, ahte olgoriikkain ožžojuvvon dikšumis lea leamaš buoret kvaliteahtta. Dasa lassin vástádusain namuhuvvoje dutkamušat, mat laktáse hárvenaččat buozalmasaide.

Osolaččat ožžot oalle unnán jearahallamiid olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis

Jearahallama vástádusaid vuođul osolaččat leat diđolaččat olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis, muhto fáddá ii leat sidjiide earenoamáš oahpis. Jearahallamat olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis bohtet oalle unnán, ja dán dihte sis ii leat beare čiekŋalis máhttu fáttás. Iežas máhtu bajásdoallan muosáhuvvo váttisin. Máŋggas vástideddjiin sávvet bagadallama ja čielga doaibmarávvagiid, vai sii sáhtále buorebut oahpistit áššehasaid. Daningo jearahallamat olgoriikkaide dikšuma várás bohtet hárve ovtta áššedovdi guovdu, máhttu čoahkkana dávjá organisašuvnnain dihto olbmuide.

Áššehasat jerret osolaččain dábálaččat, mot ja gosa sáhttá ohcalit dikšuma várás sihke olugo dikšun máksá olgoriikkain. Vaikko áššehasat jerret dáid gažaldagaid, osolaččat hárve muosáhit bastit addit dárkkes vástádusaid. Áššehasaid neavvumis hástalussan vásihuvvo dieđu mohkkáivuohta ja juohke buohcci ovttahatolbmo dilli.

Osolaččaid muosáhusa mielde áššehasaid stuorimus hástalusat laktásit dikšunbáikkiid válljemii sihke dikšuma várás ohcaleami proseassa ja buhtaduskritearaid čilgemii. Dasa lassin oassi áššehasain muosáha vieris gielain áššiid dikšuma váttisin.

Áššehasaide sávvojuvvojit čielga doaibmarávvagat ja diehtu buhtadusaid eavttuin

Jearahallama bohtosiid vuođul áššehasat váillahit eanemusat dieđu olgoriikkain ožžojuvvon dikšuma buhtadusain ja daid ohcamis sihke dikšuma goluin ja dikšunproseassas ollislašvuođas. Osolaččat sávvet, ahte áššehaskommunikašuvnnas deattuhuvvole olgoriikkain ožžojuvvon dikšuma buhtaduskritearat, earenoamážit dat, ahte dikšun galgá leat dálkkasdieđalaččat vealtameahttun. Sin oainnuideaset mielde áššiid ovttageardánahttin, konkrehtalaš ovdamearkkaid addin ja dieđu čohkken ovtta sadjái sáhtálii veahkehit dieđu juohkimis.

Jearaimet osolaččain maid sin muosáhusaideaset ja oainnuideaset das, gos olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleaddjit ohcet dieđu ja nuppe dáfus, mot min gánnáhivččii kommunikašuvnnain háhpohallat sin. Osolaččaid mielde áššehasat ožžot dieđu váldoáššis oahppásiin ja lagasbirrasis, dearvvašvuohtafuolahusas sihke fierbmesiidduin. Dát diehtogáldut oidnoje maid min ovddit bohtosiin. Dasa lassin lágážiid doarjja ja fállan diehtu namuhuvvui mearkkašahtti diehtogáldun ovdamearkka dihte mánáhisvuohtadikšumiid ohcaleddjiid gaskavuođas.

Osolaččaid mielde buoremus gulahallankanálan áššehasaide muosáhuvvoje fierbmesiiddut, deaddiluvvon dieđihangihppagat, sosiálalaš media ja áigečállagat. Oahpistettiineaset áššehasaid sii oahpistit sin eanas ohcat lassidieđu Kela siidduin dehe EU-dearvvasvuodadiksun.fi-siidduin.

Maid čuovvovažžan?

Atnit ávkin čoggojuvvon bohtosiid earret eará EU-deavvasvuodadiksun.fi-fierbmesiidduid sisdoalu ovdánahttimis. Áššeráiddu čuovvovaš oasis muitalit dán barggus vel dárkileappot.