Ođasnuvvi rádje-láhka ovdána riikkabeivviide

Ráđđehus evttoha rievdadusaid rájiid rásttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusas addojuvvon láhkii, ng. rádje-láhkii, ja buohcanoadjoláhkii. Vuolggasadjin livččii ain, ahte olgoriikkain addojuvvon dearvvašvuohtabálvalusaid gollun buhttejuvvole dušše dearvvašvuohtabálvalusat, mat gullet Suoma bálvalanválljašupmái. Dát dárkkuhivččii dearvvašvuohtabálvalusaid, main eanangottis livččii Suomasnai leamaš golluovddasvástádus. Ráđđehus attii evttohusas riikkabeivviide geassemánu 1. beaivve ja ulbmil lea, ahte láhka boahtá fápmui jagi 2019 álggu rájes.

Nuppi EU-riikii dikšumii ohcaleaddji olmmoš oažžulii dearvvašvuohtabálvalusaid seamma buhtadusákkaiguin go Suomas. Go gažaldat livččii válljenfriddjavuohtalágas dárkkuhuvvon njuolggoválljema bálvalusain, de olmmoš ii maid dárbbašivčče ovdalobi dehe –ilmmuhusa. Eará dearvvašvuohtabálvalusaid buhttemis livččii gáibádussan dikšuma dárbbu árvvoštallan dehe sáddenbábir.

Dikšumii ohcaleddjiin livččii ain geatnegasvuohta máksit dikšun- ja mátkegoluid vuohččan ieš. Goluin gokčojuvvolii maŋálgihtii dat mearri, mii olbmo dearvvašvuohtabálvalusaid ovddasvástideaddji eanangottis livččii gullan danveardásaš dikšuma ordnemii. Olbmo máksima várás bázálii álohii seamma dehe danveardásaš áššehasmáksu, mii dikšumis berrojuvvo buohccis Suomas.

Eanangottit ja ovddasvástádus dearvvašvuohtabálvalusaid goluin olgoriikkain

Dás duohko ordnenovddasvástideaddji eanangottis livččii ovddasvástádus orruideaset nuppi EU- dehe EEG-riikkain dehe Šveiccas šaddan dearvvašvuohtabálvalusaid goluin. Evttohus dorvvastivččii olbmui dáláža buoret buhtadusa goluin, go son lea dan várás ohcalan nuppi EU-riikii geavahit dearvvašvuohtabálvalusaid.

Dearvvašvuohtabálvalusaid buvttadeddjiin livččii geatnegasvuohta váldit vuostá nuppi EU- dehe EEG-riikii dehe Šveicii dikšumii ohcaleaddji olbmuid almmá vealaheami haga seamma ákkaid mielde go Suomas orruid. Dearvvašvuohtabálvalusaid geavaheddjiin sáhtálii berrojuvvot dábálaš áššehasmáksu sihke máksu, mii vuođđuduvvá buvttahaddái.

Eanangoddi sáhtálii oažžut stáhtas buhtadusaid goluide, mat šaddet ruovttugielddahemiid dihto dearvvašvuohtabálvalusain. Dát leat ovdamearkka dihte mielladilledutkama maŋŋelaš dáhtus sorjasmeahttun dikšun, vealtameahttun dikšumat áhpehisolbmuide, dihto dutkamat, mat laktásit mánáidsuodjaleapmái sihke sirren, dikšun ja dálkkodeapmi njoammudávdalága mielde.

SDM:a dieđáhus 1.6.2017: Nuppi EU-riikii dikšumii ohcaleaddji golut unnot