Dieđus doaibmabijuide – mot kontáktačuokkis lea atnán ávkki áššehasipmárdusbarggus čoggojuvvon dieđu

27.3.2025

Áššeráiddusteamet muitalit, mot Rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa kontáktačuokkis čokkii dieđu olgoriikkaide dikšuma várás ohcalan áššehasain ja mot bohtosat váikkuhe bálvalusaideamet ovdánahttimii. Áššeráidomet maŋemus oasis čađahit, maid konkrehtalaš nuppástusaid dagaimet bálvalusaidasamet áššehasipmárdusbarggu vuođul.


Olgoriikkaide dikšumii ohcalemiin dárkkuhuvvo dat, ahte olgoriikkaide mátkkoštuvvo vásedin oažžut buohccedikšuma. Fáhkkestaga buohccámat dehe bárttit ovdamearkka dihte luopmomátkki áigge eai leat dikšuma várás ohcaleapmi. Olgoriikkaide sáhttá ohcalit dikšuma várás iešoaivves ovdalobi haga dehe sáhttá ohcat Kelas ovdalobi dikšuma várás.

Fierbmesiidduin iežas áššehasbálggis olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis

Áššehasat sávve fierbmesiidduin čielga ja luohtehahtti dieđu olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis. Dán dihte válddiimet ulbmilin čielggasmahttit dikšuma ohcaleami sisdoalu ja geavaheddjiid oahpisteami. Konkrehtalaččat mii leat ovddidan dán duddjodettiin dárkkistanlogahallamalágán bálgá olgoriikkaide dikšuma ohcaleamis. Lasiheimmet siidduide maid dávjá jerrojuvvon gažaldagaid, maiguin áššehas sáhttá ohcat lassidieđu. Čakčat 2024 dagaimet geavaheaddjedestemiid (suomagillii), main destiimet bálgá doaibmivuođa áššehasaiguin.

Siidduid sisdoalu čielggasmahttin lea bistevaš ja dahkat dan oasi hávális. Maŋemus áigge ovdánahttima čuozáhahkan lea leamaš maid navigašuvnna ja ovdasiiddu čielggasmahttin. Ovdasiiddus min ulbmilin lea buktit čielgaseappot ovdan kontáktačuoggá rolla siidduid eaiggádin.

Áššehasbálvalusa oinnolašvuohta siidduin buoriduvvui

Siidduid ja kontáktačuoggá áššehasbálvalusa ovdánahttima oassin loktiimet áššehasbálvalusa oinnolašvuođa siidduide. Dál siidduin lea ođđa ”Báziigo juoga eahpečielggasin” – elemeanta, man deaddilemiin beassá kontáktačuoggá áššehasbálvalusa oktavuohtaváldinskovvái. Lasiheimmet maid skovi, mainna fierbmesiidduineamet galledeaddji sáhttá searvat kontáktačuoggá áššehasráđđái ja merket beroštumi čuozáhagaid fierbmesiidduid sisdoaluin. Dáinna lágiin sáhttit čuozihit gaskkusteami dárkileappot maid áššehasráđđámet lahtuide.

Diehtojuohkin maid guimmiide

Áššehasipmárdusbarggus dihttui, ahte dieđu dikšumii ohcaleamis dárbbahit maid guoimmit. Golggotmánus 2024 kontáktačuokkis ordnii čanusjoavkoseminára (suomagillii) ovttasbarggus Eurohpa komišuvnnain. Guimmiid guovddášsáhka lei, ahte earenoamážit dearvvašvuohtafuolahusas lea dárbu čuozihuvvon dihtui rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusas, earret eará olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis. Dávástussan dása gárvvistit skuvlenkonseaptta guimmiideamet dárbbuide. Ulbmilin lea oažžut vuosttaš skuvlemiid johtui jagi 2025 áigge. Dasa lassin válmmastallat viidásit čanusjoavkostrategiija, mas geahčadit guoibmebarggu čuovvovaš lávkkiid.

Ovdánahttin áššehasipmárdusa vuođul lea bistevaš

Oktan guorahallama fáddán áššehasipmárdusas lea maid dat, mot čuovvut bálvalusaid ovdánahttima ja mot dahkat diehtočoaggimis bistevačča. Min ulbmilin lea dahkat ovdamearkka dihte fierbmesiidduid geavaheaddjejearahallamiid dakkárin, ahte dat sáhttet geardduhuvvot, goas sáhttit veardádallat sierra áiggiid dahkkojuvvon jearahallamiid bohtosiid. Dasa lassin guorahallat geavaheaddjejarahallama, mii guoská áššehasbálvalussamet.

Kontáktačuoggá čuovvovaš áššehasipmárdusa čuozáhatjoavkun leat olgoriikkain Supmii boahtit. Dáinna áššehasjoavkkuin álggahit diehtočoaggima 2025 čavčča.

Loga áššeráiddu ovddit osiid:

Siiddut, mat laktásit fáddái