Áššehasjearahallamiin ipmárdus olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleddjiid bálvalandárbbuin

12.11.2024

Áššeráiddusteamet muitalit, mot Rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa kontáktačuokkis čoaggá dieđu olgoriikkaide ohcaleddjiin ja mot bohtosat váikkuhe bálvalusaideamet ovdánahttimii. Dán oasis vuojulduvvat min áššehasjearahallamiin oažžun dieđuideamet.


Olgoriikkaide dikšuma várás ohcalemiin dárkkuhuvvo, ahte olgoriikkaide mátkkoštuvvo vásedin oažžut buohccedikšuma. Fáhkka buohccámat dehe dáhpedorpmit ovdamearkka dihte luopmomátkki áigge eai leat dikšuma várás ohcaleapmi. Olgoriikkaide sáhttá ohcalit dikšuma várás iešoaivválaččat almmá ovdalobi haga dehe bivdit dikšuma ohcaleami várás ovdalobi Kelas.

Áššehasjearahallamiid ulbmilin lei čoaggit dieđu njuolga áššehasain olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis. Jearahalaimet njealji olbmo, geat ledje juo ovdal ohcalan dikšuma várás olgoriikkaide, ja njealji olbmo, geat árvvoštalle dikšuma várás ohcaleami. Jearahallanvuložiid gávnnaimet kontáktačuoggá áššehasráđi bakte.

Jearahallamiin čielggadeimmet olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleami muosáhusaid dehe vuordámušaid sihke sihkkarasttiimet, ahte árabut min ráhkadan čuozáhatjoavkkut ja áššehasbálgát ledje velnai relevánttat. Jearaimet áššehasain sin muosáhusain olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis: mii manai bures, ja mii lei hástaleaddji? Dát veahkehii min ipmirdit buorebut olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleami proseassa áššehasa oaidninvuogis. Dasa lassin jearaimet jearahallanvuložiin, gos sii ožžo dieđu olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis ja makkár dieđu sii váillahe.

Máŋggas jearahallojuvvon olbmuin eai lean ohcan buhtadusaid dehe muosáhe dan lossadin

Jearahallamiid vuođul áššehasaid váldoákkat ohcalit olgoriikkaide dikšuma várás ledje olgoriikkalaš dikšunbáikkiid áššedovdamuš, dikšuma várás beassama johtilvuohta ja álkivuohta sihke hálbbit golut.

Eanas jearahallanvuložiin ledje ohcalan dehe árvvoštalle ohcalit olgoriikkaide dikšuma várás iešoaivválaččat, goas dikšungolut galgá máksit vuohččan ieš ja dain lea vejolaš ohcat buhtadusa Kelas maŋálgihtii. Midjiide čielggai, ahte máŋggas eai lean oba diehtánge buhtadusaid ohcama vejolašvuođas. Jearahallanvuložat muosáhe buhtadusmearrádusaid vuordima váivin. Dasa lassin sii eai diehtán man dikšumis sáhttá obanassiige oažžut buhtadusa. Áššehasat muosáhe eahpesihkarvuođa earenoamážit das, mat áššegirjjiid reahkkájit buhtadusohcamušaid čuovusin.

“Fuomášan veara lea, ahte oktage jearahallanvuložiin ii lean gullan jagi 2023 vuoibmái boahtán rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa láhkarievdadusas, man mielde olgoriikkain ožžojuvvon dikšuma buhtadussubmi stuorui”, muitala kontáktačuoggá áššedovdi Mira Rantakeisu.

Giella ja áigegeavaheami plánen mielddisbukte hástalusaid

Buhtadusproseassa lassin áššehasaid namuhan hástalusat olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis ledje gulahallan- ja giellačuolmmat sihke dikšunproseassa áigegeavaheami plánen.

Olgoriikkalaš dearvvašvuohtafuolahusa ámmátolbmuiguin gulahallamis máŋggas jearahallanvuložiin suokkardalle, máhttetgo muitalit olgoriikkain dárbahassii gokčevaččat iežaset dávdamearkkain, vai sii dikšojuvvojit riekta. Dearvvašvuohtafuolahusa geavahan tearpmat maid molsašuddet riikkaid mielde, mii sáhttá váttásnuhttit áššehasaid dieđu oažžuma ja ipmirdeami.

Áigegeavaheami ja plánema hástalusat ledje maid dábálaččat. Áššehasat muosáhe hástaleaddjin dan, ahte dikšunháviid mearri ja daidda golli áigi ii lean ovddalgihtii dieđus. Máŋggas olgoriikkain alcceseaset divššuhan muitale ovttastahttán dikšuma oažžuma luopmomátkkiid ollái.

Kommunikašuvdnii sávvojuvvui visuálalašvuohta ja ovdamearkkat buhtadussupmiin

Áššehasjearahallamiin bođii ovdan, ahte áššehasaid deháleamos diehtogáldu olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis lea iežaset oahppásiid riekkis. Dasa lassin sosiálalaš media sierralágán joavkkut leat mearkkašahtti kanála dieđu juohkimii. Oahppásiid ja sosiálalaš media lassin eiseválddit, dego Kela, fierbmesiiddut geavahuvvojit dieđu ohcamis.

Jearahallanvuložat bukte ovdan maid sátneráju hástalusaid. Áššehaskommunikašuvnnas geavahuvvon sátnerádju olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis muosáhuvvui váttisin. Ovdamearkka dihte tearbma ”dikšuma várás ohcaleapmi” dulkojuvvo máŋgga sierra vuogi mielde – muhtin sáhttá ipmirdit dan dárkkuhit ovttageardánit gohcimii ohcaleami olgoriikkain. Dát deattuha čielga doaibmarávvagiid ja ipmirdahtti kommunikašuvnna dehálašvuođa olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleamis.

Jearahallanvuložat sávve maid kommunikašuvnna visualiserema ja ovttageardánahttima. Daningo olgoriikkaide dikšuma várás ohcaleapmái leat máŋga geainnu, sierra bálgáide váillahuvvui čielga visualiseren. Máŋggas jearahallanvuložiin sávve maid, ahte dikšuma buhtten rahppojuvvolii konkrehtalaš ovdamearkkaid bakte.

Loga áššeráiddu vuosttas oasi: